Tips voor prikangst bij kinderen én volwassenen

Een beetje spanning is normaal als je een vaccinatie krijgt. Maar sommige mensen, kinderen én volwassenen, vinden het echt heel eng. We geven je graag tips om hiermee om te gaan.

Klik hier als je zelf prikangst hebt

Tips voor kinderen

Een vaccinatie krijgen is het minst vervelend als je stilzit en ontspannen bent. Maar als je kind erg bang is, lukt dat meestal niet. Het laatste dat je wilt, is dat je je kind stevig moeten vasthouden tijdens de prik: dan wordt het pas écht een nare ervaring. Daarom doen we er tijdens onze afspraken de vaccinatiedagen alles aan om te zorgen dat je kind zich op zijn gemak voelt. Tijdens de vaccinatiedagen hebben we een rustige VIP-plek voor kinderen met prikangst. Daar kunnen we echt de tijd nemen en inspelen op wat ze nodig hebben.

Bang voor pijn

Kinderen kunnen om verschillende redenen bang zijn voor een prik. Bijvoorbeeld omdat ze bang zijn dat het heel veel pijn gaat doen. En ja, het kan inderdaad pijn doen. Maar er is ook kans dat het alleen een beetje kriebelt. Of dat het zó snel voorbij is dat de pijn eigenlijk niet erg is. Het is belangrijk om dit niet voor je kind in te vullen. Om dat te benadrukken kun je bijvoorbeeld zeggen: 'Ik ben benieuwd hoe het voor jou zal zijn’.

Zelf beslissen is fijn

Er zijn nog meer dingen die je kind spannend kan vinden.

Is hij bijvoorbeeld bang dat hij gaat flauwvallen? Dan bestaat er de optie om liggend geprikt te worden. Zorg in elk geval dat je kind iets gegeten of gedronken heeft voordat hij de prik haalt.
Het komt ook veel voor dat kinderen het lastig vinden de controle uit handen te geven. Dan zorgen we dat je kind iets te kiezen heeft. Bijvoorbeeld: wil je kind bij papa of mama op schoot of niet? Speel je muziek af of niet? En komt de prik in de linkerarm of liever rechts? Zo kan je kind meebepalen hoe het prikken verloopt.

Wat kun jij doen?

Je kunt zelf ook veel doen om je kind gerust te stellen. Bereid je kind goed voor op wat er gaat gebeuren en laat weten dat jij er voor hem bent. Spreek bijvoorbeeld af dat je samen over leuke dingen praat terwijl de professional zijn werk doet. Of dat je samen naar een video kijkt. Zo leid je je kind af van de angst. En, ook handig: bespreek de angst met de persoon die de prik zet, dan houden we er rekening mee.

Wat als het echt niet lukt?

Helpen alle genoemde technieken niet en trekt je kind alsnog zijn arm weg als de naald komt? Of zorgen angst, eerdere ervaringen of de priklocatie ervoor dat je vooraf al weet dat het niet gaat lukken op een vaccinatiedag? Laat het ons weten. De professional bespreekt dan met jou de mogelijkheden. De prik zetten kan ook op een andere dag, op een CJG-locatie.

Goed gedaan!

Of de prik nu wel is gelukt of niet: zorg voor een positieve afsluiting. Laat je kind weten dat je trots bent dat hij zo goed heeft stilgezeten, of juist dat hij het toch zo goed heeft geprobeerd. Nu je kind een keer geoefend heeft, gaat het volgende keer vast beter!

Extra tips bij prikangst bij kinderen

Zorg dat je als ouder ontspannen bent en je kind kunt steunen. Als je dit lastig vindt, bijvoorbeeld omdat je zelf bang bent, overweeg dan om iemand anders met je kind mee te laten gaan.
Geef het bij ons aan als je kind het spannend vindt. Neem zo nodig vooraf contact met ons op. Zo kunnen we samen de mogelijkheden bespreken.
Zorg voor afleiding. Denk hierbij aan iets leuks wat je kind in het vooruitzicht heeft, neem zijn favoriete knuffel of muziek mee, of kijk samen een video op de smartphone.
Zorg dat je kind let op zijn ademhaling: diep in- en uitademen, of een paar keer heel hard blazen.
Bij erge angst voor pijn kun je Emlapleisters of een verdovende lidocaïne/prilocaïne-crème overwegen. Deze breng je 30 tot 60 minuten voor de prik aan. Wij raden dit niet bij iedereen aan omdat dit alleen de huid verdooft. Het afhalen van de pleister is vaak vervelender. Toch kan het idee van een verdovende crème helpen omdat het een gevoel van controle geeft.
Blik achteraf terug op wat goed is gegaan, ook als de prik niet is gelukt.

Webinar: Voorkomen van en omgaan met prikangst

In ons webinar geven onze professionals verschillende adviezen om jou en je kind zo goed mogelijk te ondersteunen: voor, tijdens én na de prik.

Aanmelden live webinar Terugkijken: on demand

Tips voor als je zelf prikangst hebt

De meeste tips voor kinderen zijn ook handig voor jongeren en volwassenen. Om jezelf goed voor te bereiden, kun je het volgende doen:

Bereid je goed voor. Kijk van tevoren naar deze video zodat je weet wat je kunt verwachten.
Zorg dat je op de dag van de vaccinatie niet te veel andere dingen moet doen, zodat je rustig bij ons aankomt en na de prik kan ontspannen.
Vertel ons dat je het spannend vindt. Als wij dit van tevoren weten, kunnen we daar rekening mee houden. Zo kun je de prik bijvoorbeeld liggend krijgen als je bang bent dat je flauwvalt.
Kijk de andere kant op als we je gaan prikken. Misschien heb je de neiging om goed op te letten wat er gebeurt, maar daar word je meestal angstiger van. Kijk dus niet naar je arm als de prik wordt gezet, maar richt je aandacht op iets anders.
Zorg voor afleiding. Luister bijvoorbeeld naar een fijne muziek, een podcast of luisterboek, zodat je met je hoofd ergens anders bent. Misschien wil je partner, een vriend of vriendin mee die kan zorgen voor afleiding, maar gezellig met ons kletsen kan natuurlijk ook.
Richt je aandacht op je ademhaling. In- en uitademen zorgt dat je rustig wordt, en geeft je meteen iets om je aandacht op te richten.
Spreek met jezelf af dat je iets leuks gaat doen na de prik. Zo heb je iets om naar uit te kijken én beloon je jezelf omdat het is gelukt.

Vragen of meer informatie?

Wil je informatie over de mogelijkheden bij prikangst? Neem contact met ons op. Onze professionals denken graag met je mee.

Neem contact met ons op

Melding